Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang bước vào giai đoạn “tăng tốc” hạ tầng với việc đồng loạt triển khai 11 tuyến cao tốc tổng chiều dài 434,7 km. Đây là động lực quan trọng để kết nối kinh tế vùng, thúc đẩy xuất khẩu nông sản và ứng phó biến đổi khí hậu. Theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, các dự án đã đạt tiến độ ấn tượng, nhưng vẫn đối mặt thách thức về vật liệu. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm bắt nhanh chóng tình hình, tiến độ và giải pháp từ chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Tình Hình Triển Khai 11 Dự Án Cao Tốc Tại ĐBSCL
ĐBSCL hiện đang thi công 11 dự án và dự án thành phần đường bộ cao tốc, với tổng đầu tư sơ bộ gần 600.000 tỷ đồng (bao gồm cả tuyến Cà Mau – Đất Mũi và Đất Mũi – Hòn Khoai). Các dự án được phân bổ giữa Bộ Xây dựng và địa phương, tập trung vào việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa các tỉnh và kết nối với TP. Hồ Chí Minh.
Dưới đây là bảng tóm tắt tiến độ các dự án chính (dữ liệu cập nhật đến tháng 10/2025):
| Tuyến Cao Tốc | Chủ Quản | Chiều Dài (km) | Tiến Độ (%) | Ghi Chú |
|---|---|---|---|---|
| Cần Thơ – Hậu Giang – Cà Mau | Bộ Xây dựng | 110,87 | 75 | Đang thi công mạnh |
| Cao Lãnh – Lộ Tẻ | Bộ Xây dựng | 28,8 | 92 | Gần hoàn thành |
| Lộ Tẻ – Rạch Sỏi | Bộ Xây dựng | 51,5 | 99 | Sắp thông xe |
| Mỹ An – Cao Lãnh | Bộ Xây dựng | 26,6 | 46,8 | Khởi công 8/2025 |
| Cao Lãnh – An Hữu (Thành phần 1) | UBND Đồng Tháp | 16 | 68 | Tiến độ tốt |
| Cao Lãnh – An Hữu (Thành phần 2) | UBND Đồng Tháp | 11,43 | 53,4 | Đang đẩy nhanh |
| Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng (Thành phần 1) | UBND An Giang | 57 | 62 | Tập trung GPMB |
| Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng (Thành phần 2,3,4) | UBND Cần Thơ | 132,5 | 45 | Thiếu cát nghiêm trọng |
Tổng cộng: 5 dự án do Bộ Xây dựng chủ quản (211,17 km); 6 dự án do địa phương (216,93 km). Giải phóng mặt bằng (GPMB) cơ bản hoàn thành, chỉ còn vướng mắc cục bộ tại Cần Thơ – Hậu Giang – Cà Mau (hạng mục giám sát giao thông) và di dời đường điện cao thế tại Đồng Tháp, Cần Thơ.
Thách Thức Lớn Nhất: Thiếu Vật Liệu Xây Dựng
Mặc dù các địa phương đã cấp phép khai thác 63,1 triệu m³ cát (vượt nhu cầu 54,2 triệu m³), tiến độ khai thác thực tế chưa đáp ứng, dẫn đến thiếu hụt cục bộ. Nổi bật là dự án Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng (thành phần 2,3,4) thiếu khoảng 11 triệu m³ cát, ảnh hưởng trực tiếp đến thi công.
Khó khăn chính xuất phát từ thiếu nguồn cát, đá – “điểm nghẽn” phổ biến ở các dự án cao tốc ĐBSCL. Điều này không chỉ chậm tiến độ mà còn tăng chi phí, đòi hỏi giải pháp cấp bách để duy trì mục tiêu hoàn thành 600 km cao tốc vào cuối 2026.
Chỉ Đạo Quyết Liệt Từ Thủ Tướng Phạm Minh Chính
Tại hội nghị ngày 19/10/2025 tại Cần Thơ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo rõ ràng:
- Làm rõ nguyên nhân thiếu hụt vật liệu dù nguồn cung dư thừa, kiểm tra nghiêm các hành vi cấu kết, thao túng giá giữa nhà thầu.
- Thí điểm sử dụng cát biển thay thế để đảm bảo tiến độ.
- Cam kết hoàn thành cao tốc Cần Thơ – Cà Mau năm 2025, với tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”.
Những chỉ đạo này nhấn mạnh minh bạch và trách nhiệm, giúp các dự án vượt qua “nút thắt” nhanh chóng.
Đầu Tư Hạ Tầng Giao Thông ĐBSCL: Gần 600.000 Tỷ Đồng
Tổng đầu tư cho hệ thống đường giao thông ĐBSCL đến nay đạt gần 600.000 tỷ đồng – mức cao nhất cả nước. Khoản vốn này không chỉ xây cao tốc mà còn hỗ trợ logistics, du lịch và công nghiệp, biến ĐBSCL thành “cực tăng trưởng” kết nối với Đông Nam Bộ.
Triển Vọng Phát Triển: Hạ Tầng Mở Ra Tương Lai Xanh
Việc triển khai 11 tuyến cao tốc ĐBSCL sẽ rút ngắn thời gian di chuyển 30-50%, thúc đẩy xuất khẩu và tăng khả năng chống ngập úng. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa trung ương – địa phương, khu vực này hứa hẹn hoàn thành mạng lưới hạ tầng hiện đại vào 2026, góp phần thực hiện khát vọng Việt Nam hùng cường đến 2045.
